Afty w jamie ustnej – objawy, przyczyny, leczenie aft

Typowa afta to niewielkie owrzodzenie języka lub innego obszaru jamy ustnej. Może przypominać zajady lub wręcz ranę na języku. Zwykle ma nieregularny kształt i jest jaśniejsza od otaczającej ją zdrowej śluzówki (często ma niemal biały kolor).

Nawracające afty to zazwyczaj afty małe. Goją się stosunkowo szybko, ale mają tendencję do częstego pojawiania się w tym samym miejscu. Afty duże są bardziej uciążliwe ze względu na swoją rozległość (nawet do 3 cm średnicy), a także pozostawianie po sobie nieestetycznych blizn. Duże afty często pojawiają się w gardle, a ich leczenie trwa nawet do kilku tygodni.

Typowymi objawami aft są oczywiście ból i dyskomfort. Prowadzą do dalszych konsekwencji, takich jak niechęć do jedzenia, niedbałe przeżuwanie pokarmów, problemy z trawieniem czy utrata masy ciała. Dobrą wiadomością jest natomiast to, że w przeciwieństwie do opryszczki języka, afty nie są zaraźliwe.

Afty pojawiają się w różnych miejscach w obrębie jamy ustnej. Najczęściej odnotowujemy ich obecność:

• na języku,
• pod językiem,
• na dziąsłach,
• na wewnętrznej stronie warg,
• na wewnętrznej stronie policzków,
• na podniebieniu miękkim,
• na gardle,
• na migdałkach.

Skąd biorą się afty w jamie ustnej?

Afty u dorosłych (rzadziej u dzieci) mogą mieć podłoże mechaniczne, wirusowe bądź też świadczyć o zaburzeniach odporności lub współwystępowaniu innej choroby. Najczęstszymi przyczynami aft są:

• niewłaściwa higiena jamy ustnej,
• próchnica,
• uszkodzenia śluzówki,
• aparat ortodontyczny,
• źle dobrana proteza,
• stosowanie antybiotyków,
• stres,
• alergia,
• skłonności genetyczne,
• spożywanie wysoko przetworzonej żywności.

Afty na wargach, policzkach oraz dziąsłach mogą wystąpić m.in. po wizycie u dentysty. Zdarza się np., Że afty są reakcją na wyrwanie zęba lub uszkodzenie mechaniczne śluzówki, które powstało podczas innego zabiegu stomatologicznego. Afty pojawiają się też często po antybiotyku, jako reakcja na zaburzenie równowagi bakteryjnej w jamie ustnej pacjenta.

Pleśniawki w jamie ustnej – czym różnią się pleśniawki od aft?

Afty na języku u dziecka to często w rzeczywistości błędnie zinterpretowane pleśniawki. Pojawiają się przede wszystkim u niemowląt i są zmianami o podłożu grzybiczym. Mogą wystąpić także na dziąsłach, migdałkach, policzkach i podniebieniu. Wywołują ból, trudności w przełykaniu i brak apetytu, aw konsekwencji spadek prędkości przybierania na wadze.

Pleśniawki występują także u dorosłych, jednak to zjawisko nieporównywalnie rzadsze. Są nieco mniej bolesne niż afty, a biały nalot na śluzówce jest łatwy do usunięcia poprzez pocieranie. Szybko jednak nawraca, powodując, że konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Pleśniawki pojawiają się najczęściej na języku, dziąsłach, wewnętrznej stronie policzków i podniebieniu. Zwykle są wywołane przez drożdżaki z grupy candida albicans, które stanowią naturalną część naszej flory jelitowej.

Z tego powodu występowanie pleśniawek może świadczyć o stanie zapalnym jelit, a także innych infekcjach układu pokarmowego. Objawami towarzyszącymi są wówczas niestrawność, bóle w nadbrzuszu, gazy, nudności czy biegunka.

Czym leczyć afty i pleśniawki?

Podstawą profilaktyki i leczenia aft oraz pleśniawek jest właściwa higiena jamy ustnej. Ważne jest regularne szczotkowanie zębów oraz mycie języka. Szczególną dbałość o względy higieniczne zaleca się osobom, które noszą aparaty ortodontyczne lub protezy. Ciała obce w jamie ustnej mogą sprzyjać namnażaniu się bakterii.

Istnieją specjalistyczne leki na afty i pleśniawki, które są podawane przede wszystkim w formie maści, żelów oraz płynów do płukania jamy ustnej. Kiedy miejscowe leczenie aft nie przynosi rezultatów, należy udać się do specjalisty, który wdroży leczenie ogólnoustrojowe.

Często pojawiające się afty, jak już wspomniano, są wynikiem osłabionej odporności.

W takich wypadkach warto zastosować cykliczna kurację lekami na bazie aloesu drzewiastego, które wzmocnią układ odpornościowy, co z kolei może przyczynić się do rzadszego zapadania na dokuczliwe przypadłości.

W pozbyciu się aft i pleśniawek pomaga także odpowiednio zmodyfikowana dieta. Nawykami, które warto wprowadzić do swojej codziennej rutyny żywieniowej będą:

• powstrzymanie się od jedzenia wysokoprzetworzonych, a także nadmiernie kwaśnych, słonych lub ostrych produktów spożywczych;
• ograniczenie spożywania alkoholu;
• spożywanie posiłków o odpowiedniej temperaturze (unikanie gorących potraw);
• suplementowanie witamin A, B, C i E oraz żelaza i kwasu foliowego.

lek. Michał Dąbrowski

Afty – przyczyny, objawy, rodzaje i leczenie

Afty w jamie ustnej mogą mieć różne podłoże chorobowe, od nieprawidłowej higieny jamy ustnej, poprzez wyrzynające się ósemki, na chorobach migdałków czy też przewodu pokarmowego kończąc. Czy wiemy, jakie są przyczyny powstawania aft, a co najważniejsze jak rozpoznać objawy i jakie podjąć leczenie?

Czym jest afta?

Afty to bolesne owrzodzenia bądź też nadżerki powstające w jamie ustnej. Charakteryzują się one białym nalotem, rumieniem oraz obrzeżami o nieregularnym kształcie.

Afta może objawiać się pojedynczym stanem zapalnym bądź też zebranymi w grupę kilkoma stanami zapalnymi co tworzy grupę aft.

Dolegliwości te najczęściej są umiejscowione na podniebieniu miękkim, policzkach, wargach czy też na języku.

Zazwyczaj afty osiągają maksymalną wielkość nieprzekraczająca 3 cm. Jednakże najczęściej spotyka się takie, które nie przekraczają 5 mm.

Warto zwrócić uwagę na to, jak wygląda miejsce chorobowo zmienione, gdyż afty mogą być pomylone z pleśniawkami.

Pleśniawki natomiast objawiają się poprzez biały nalot powstały w wyniku obecności grzybów zwanych drożdżakami. Zazwyczaj pleśniawki są mniej bolesne niż afty.

Rodzaje aft

Afty małe

Zazwyczaj znacznie częściej pojawiają się u osób dorosłych niż u dzieci. Jeżeli afty tego typu pojawiają się częściej niż raz w roku może istnieć prawdopodobieństwo, że pacjent choruje na aftozę nawrotową.

Warto zauważyć, iż prawdopodobieństwo aftozy jest większe, jeżeli u któregokolwiek z pacjentów wystąpiła ona u któregoś z członków rodziny.

Szacuje się, że jeżeli czynniki genetyczne przyczyniają się do wystąpienia aftozy u blisko 90% pacjentów.

Najczęstsze przyczyny występowania aft małych:

•  nieodpowiednia higiena jamy ustnej, zwłaszcza jedzenie brudnymi sztućcami, jedzenie niemytych owoców i warzyw, a także złe nawyki takie jak obgryzanie paznokci czy też gryzienie długopisów. podrażnienia jamy ustnej spowodowane ukłuciami szczoteczką czy też po zabiegach stomatologicznych, choroby jamy ustnej takie jak: wyżynające się ósemki, zapalenia miazgi, kamień nazębny, próchnica, niewłaściwie dobrana proteza, przyjmowanie niektórych leków,
•   uwarunkowania genetyczne.

Afty duże

Najczęstszą przyczyna pojawiania się aft dużych są:

– nieprzestrzeganie higieny jamy ustnej, – stosowanie past do zębów zawierających w swoim składzie dodecylosiarczan sodu, – niedobór niektórych witamin i składników mineralnych np. żelazo, kwas foliowy czy też witamina B12- zaburzenia hormonalne,

– spożywanie niektórych pokarmów, zwłaszcza takich o twardej konsystencji takich jak orzechy czy też twardy ser. Również pokarmy zawierające duże ilości konserwantów.

Jakie są objawy aft?

Najczęściej afty zarówno te duże, jak i te małe objawiają się poprzez stan zapalny błony śluzowej jamy ustnej.

W zmienionym chorobowo miejscu pojawiają się okrągłe nadżerki czy też owrzodzenia, które po kilku dniach pokrywają się białym nalotem.

W przypadku, gdy mamy do czynienia z aftami małymi objawem towarzyszącym mogą być powiększone węzły chłonne. Zazwyczaj owrzodzenia te zanikają po upływie ok. 8 – 14 dni.

W przypadku występowania aft dużych możemy mieć do czynienia z pojedynczymi bądź też mnogimi owrzodzeniami, które zanikają po kilku tygodniach (nawet 4), jednakże pozostawiają one po sobie ślad w postaci blizny. W przypadku aft dużych wyglądają one podobnie jak afty małe jednakże ich rozległość jest znacznie większa niż w przypadku poprzedniego rodzaju owrzodzeń.

Jak leczyć afty?

Zazwyczaj afty zanikają samoistnie jednakże niekiedy konieczne staje się przeprowadzenie podstawowych badań, które wykluczą rozwój choroby ogólnoustrojowej.

Jeżeli pomimo przestrzegania higieny jamy ustnej, odstawienia “drażniących” pokarmów, oraz ogólnej dbałości o jamę ustną afty nie ustąpią należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem bądź też stomatologiem. Dodatkowo należy niezwłocznie udać się do lekarza, jeżeli afty pojawiają się częściej niż raz w roku.

Niezależnie od diagnostyki lekarskiej należy również rozpocząć leczenie miejscowe, do którego trzeba zastosować miejscowe produkty o działaniu przeciwzapalnym bądź też antyseptycznym.

Takie produkty pozwalają na odizolowanie zmiany chorobowej od czynników drażniących, zabezpieczają one oraz chronią aftę, a co za tym idzie zmniejszają ból. Ważne jest, aby produkt był łatwy w aplikacji, gdyż afty powstają w różnych miejscach, niekoniecznie łatwo dostępnych.

Na małe pojedyncze afty doskonale nadają się produkty w żelu, natomiast na rozległe afty w dużych ilościach doskonale sprawdzą się płyny do płukania jamy ustnej, które dotrą do każdego choćby najmniejszego zakamarka jamy ustnej.

Natomiast na zmiany pojawiające się w trudno dostępnych miejscach np. na tylnej ścianie gardła doskonale sprawdzą się produkty w sprayu, dzięki takiej formie preparatu ograniczone zostanie ryzyko wystąpienia odruchu wymiotnego.

 

W aptece internetowej Świat Leku dostępne są produkty wspomagające leczenie aft:

– Aftargent Nano żel Na Afty 15ml- Sachol Aftigel 12ml- Lips płyn na afty, 100 ml- Lips na zajady i afty, maść 5 ml- Dentosept A, płyn 25g- Dezaftan Med, żel do stosowania w jamie ustnej, 8 g Bardzo ważną i istotną rzeczą jest to, iż kiedy w jamie ustnej pojawią się afty należy zrezygnować ze spożywania gorących napojów, ciepłych posiłków oraz alkoholu. Nie należy również jeść owoców cytrusowych, czekolady, mocno doprawionych czy też słonych potraw, a także takich dań, które mogą doprowadzić do podrażnienia wnętrza jamy ustnej.

Warto pamiętać, iż w diecie pacjenta z aftami powinny znaleźć się jogurty, owoce i warzywa pomagające utrzymać odporność (cebula, czosnek, fasola), a także takie składniki jak: żeń-szeń, miłorząb japoński, wyciąg z nasion ogórecznika i olej z wątroby rekina .

Domowe sposoby na afty

Oprócz dostępnych w aptekach produktów można zastosować również różnego rodzaju domowe sposoby wspomagające walkę z aftami:

– Zaleca się płukanie jamy ustnej 2 – 3 razy dziennie różnego rodzaju ziołami. Do płukania poleca się taki zioła jak: rumianek, liść maliny, szałwia, łopian lekarski oraz odwar z czerwonej koniczyny.

Dzięki płukaniu jamy ustnej ziołami zmniejszony zostanie stan zapalny jamy ustnej, – Przykładanie do zmienionego chorobowo miejsca torebki od świeżo zaparzonej i wystudzonej herbaty.

Dzięki zawartości taniny zostanie zmniejszony ból, dodatkowo herbata wykazuje działanie wysuszające, – Odkażanie rany wodą utleniona, nigdy spirytusem, – Płukanie jamy ustnej delikatnym roztworem z wody oraz soli. Zaleca się, aby przygotować roztwór w następujących proporcjach: szklanka ciepłej wody oraz pół łyżeczki soli. Takim przygotowanym roztworem płukać jamę ustną,

– Przygotowania pasty z proszku do pieczenia lub tez sody oczyszczonej. Obydwa składniki wykazują działanie odkażające. Niewielka ilość wody należy wymieszać z którymś z powyższych składników w taki sposób aby powstałą gęsta masa. Tak przygotowaną miksturę należy wmasować w chorobowo zmienione miejsca.

Afta: Przyczyny, Leczenie i Zapobieganie

Zmiany błony śluzowej zlokalizowane w jamie ustnej przyczyniają się do znacznego obniżenia komfortu życia i utrudniają normalne, codzienne funkcjonowanie. Jedną z tych zmian jest wyjątkowo uciążliwa, nieprzyjemna i bolesna afta, czyli niewielka nadżerka lub owrzodzenie, którą zapewne każdy z nas choć raz miał w swoim życiu.

Afta to dość często spotykana dolegliwość jamy ustnej, która zwykle nie zwiastuje poważnych problemów zdrowotnych. Jednak jeśli występujące nadżerki w jamie ustnej są uciążliwe i bardzo bolesne – nie wolno ich lekceważyć, w szczególności, gdy jest ich wiele i mają tendencję do nawracania.

Warto zatem poznać ich rodzaje, przyczyny pojawiania się, a także sposoby skutecznego leczenia i zapobiegania ich powstawaniu.

Afta – co to jest?

Afty to niewielkie ubytki błony śluzowej w jamie ustnej, które objawiają się bardzo bolesnymi, okrągłymi lub owalnymi nadżerkami. Otoczone są rumieniowatym, zapalnym obrzeżem oraz pokryte białym lub żółtym nalotem. Zapalenie jamy ustnej może występować w postaci pojedynczych bądź zebranych w grupę małych lub rozległych aft.

Nieprzyjemna dolegliwość, jaką jest afta, znacznie utrudnia normalne funkcjonowanie. Zdarza się, że towarzyszy jej opuchlizna, a osoby, które zmagają się z problemem, odczuwają dyskomfort i wrażliwość na dotyk. Nawet zwyczajne czynności, jak mycie zębów, spożywanie słonych lub kwaśnych potraw, picie gorących napojów, przysparzają wiele bólu.

Na szczęście w większości przypadków owrzodzenia te goją się samoistnie w przeciągu kilkunastu dni.

Afty stanowią około 60% zmian chorobowych występujących na błonie śluzowej jamy ustnej. Wedle szacunków, co trzeci człowiek doświadczył tej przykrej dolegliwości przynajmniej raz w życiu .

Afta może pojawić się u każdego, choć najczęściej występuje u kobiet oraz młodych dorosłych, czyli osób pomiędzy dziesiątym a czterdziestym rokiem życia.

Dość częstą i powszechną przypadłością jest też pojawiająca się afta w ciąży, co przede wszystkim związane jest ze zwiększonym stężeniem hormonów, zwłaszcza progesteronu powodującego przekrwienie dziąseł, co z kolei zwiększa podatność na urazy.

Afta to dolegliwość, na której powstawanie duży wpływ mają predyspozycje genetyczne. Około 30% osób, u których pojawiła się afta, ma w rodzinie osobę zmagającą się z nadżerkami jamy ustnej. Jeśli zaś afty występują u obojga rodziców, ryzyko ich pojawienia się u dziecka wynosi aż 90%.

 

Warto w tym miejscu dodać, że afty często mylnie utożsamiane są z pleśniawkami, które również pojawiają się na błonie śluzowej jamy ustnej w postaci kremowobiałych nalotów . Jednak przyczyną ich powstawania – w przeciwieństwie do aft – są grzyby zwane drożdżakami ( Candida Albicans ). Zwykle pleśniawki są mniej bolesne od aft i najczęściej występują u małych dzieci .

 

Afta – gdzie występuje?

Afty najczęściej pojawiają się na powierzchni skóry łączącej dziąsła z wewnętrzną stroną policzków. Jednak afta na wardze czy języku, która często opisywana jest przez pacjentów jako bolesna krosta na języku, a także afta na podniebieniu miękkim czy w gardle, również nie należą do rzadkich przypadków.

Zazwyczaj wystąpienie afty w którymkolwiek z wymienionych powyżej miejsc poprzedzone jest lekkim swędzeniem, mrowieniem, a także pieczeniem w okolicy, w której po krótkim czasie tworzy się nadżerka. Zwykle objawy te odczuwalne są na 24-48 godzin przed pojawieniem się afty.

Nie jest to jednak regułą, bowiem niektóre osoby dowiadują się o afcie dopiero w momencie, gdy na błonie śluzowej jamy ustnej pojawia się bolesne owrzodzenie.

& nbsp

Podział aft

Warto w tym miejscu zaprezentować również podział aft, które ze względu na częstotliwość, liczbę występowania oraz czas trwania dzieli się na:

• afty małe Mikulicza – to bardzo bolesne nadżerki mnogie lub pojedyncze, osiągające wielkość maksymalnie do 10 mm. Goją się samoczynnie w ciągu 7-14 dni, nie pozostawiając po sobie blizn. Afty małe są przewlekłe, nawrotowe i częściej zmagają się z nimi dorośli niż dzieci;
• afty duże Suttona – są znacznie poważniejsze od aft małych, choć trzeba podkreślić, że występują stosunkowo rzadko. Objawiają się bardzo bolesnym i głębokim owrzodzeniem o wielkości około 10-20 mm. Ich występowaniu może towarzyszyć złe samopoczucie, ogólne osłabienie organizmu, stany podgorączkowe, znaczne trudności w mówieniu i jedzeniu, a czasem także limfadenopatia, czyli powiększenie węzłów chłonnych. Ich leczenie odbywa się pod opieką lekarza. Po wdrożeniu odpowiedniej terapii, afty zaczynają się goić, pozostawiając po sobie blizny. Zazwyczaj proces ten trwa do 14 dni;
• afty opryszczkopodobne – pojawiają się bardzo rzadko, jednak są niezmiernie uciążliwe. Tego typu afty są maleńkie (do 1-2 mm) i bardzo liczne. Najczęściej występują na błonie śluzowej pokrytej nabłonkiem z cechami rogowacenia, tj. na dziąsłach i podniebieniu twardym. Goją się około 20 dni i nie pozostawiają blizn.

Czemu powstaje afta?

Afty to stosunkowo częsta przypadłość zarówno wśród dorosłych, jak i dzieci. I choć problem ten jest powszechny, do tej pory nie są znane bezpośrednie przyczyny pojawiania się aft. Wiadomym jednak jest to, że na ich powstawanie ma wpływ wiele czynników, a także to, że towarzyszą one niektórym chorobom i stanom przewlekłym.

Czynnik wywołujące afty

Dolegliwość, jaką jest afta jamy ustnej, może być wywołana przez wiele rozmaitych czynników, które różnicuje się w zależności od rodzaju aft. Do najczęstszych przyczyn występowania aft małych zalicza się:

• • uraz mechaniczny, skaleczenie, otarcie – najczęściej afta na języku i afta na dziąśle powstaje wskutek urazu wywołanego szczoteczką w trakcie mycia zębów czy sztućcami podczas spożywania posiłku. Przyczyną może być też skaleczenie błony śluzowej spowodowane przypadkowym ugryzieniem się, nieodpowiednio dobraną protezą zębową, jak i aparatem ortodontycznym;
  • choroby zębów, takie jak zapalenie miazgi, kamień nazębny, próchnica, jak również wyżynające się ósemki;
  • zaburzenia autoimmunologiczne spowodowane np. przez długotrwałe narażenie na działanie stresu;
  • alergie i nadwrażliwości pokarmowe, np. na orzechy, cytrusy, czekoladę, jaja, ser;
  • nieodpowiednia higiena jamy ustnej – spożywanie posiłku brudnymi sztućcami, jedzenie nieumytych warzyw i owoców, obgryzanie paznokci, gryzienie długopisów;
  • przyjmowanie różnych leków.

Przyczyny powstawania aft

Z kolei wśród przyczyn powstawania aft dużych wymienia się:

• • • nieprzestrzeganie zasad higieny jamy ustnej;
    • stosowanie past do zębów zawierających w swym składzie dodecylosiarczan sodu;
    • spożywanie niektórych produktów, np. twardych serów, orzechów, żywności zawierającej konserwanty;
    • niedobór witamin i składników mineralnych, aw szczególności żelaza, kwasu foliowego i witaminy B12;
    • zaburzenia hormonalne;
    • zaburzenia autoimmunologiczne, np. zakażenie wirusem HIV, stosowanie leków immunosupresyjnych, chemioterapia.

Oprócz tego afta może pojawiać się w przebiegu wielu chorób ogólnoustrojowych, takich jak:

• • • choroba Leśniowskiego-Crohna,
    • celiakia,
    • choroba refleksowa,
    • choroba Behçeta,
    • choroby migdałków,
    • zapalenie zatok,
    • zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego,
    • zakażenie wirusem opryszczki.

Afta – jak leczyć domowymi sposobami?

W większości przypadków afta znika samoistnie w przeciągu 7-14 dni. Choć zwykle nie jest groźna dla naszego zdrowia, to towarzyszący jej ból bywa naprawdę uciążliwy, a afta na podniebieniu i dziąśle dodatkowo utrudnia mówienie i spożywanie posiłków. Jednak w takim wypadku zazwyczaj sprawdzone, domowe sposoby są wystarczające, by pozbyć się bolesnej nadżerki.

Jakie działania podejmować w warunkach domowych, by afta jak najszybciej się zagoiła?

• • • Kilka razy dziennie płucz jamę ustną odwarem wody różanej, który zmniejsza odczyn zapalny.
    • Przykładaj do afty świeżo zaparzoną i przestudzoną saszetkę herbaty. Zawarta w niej tanina zmniejsza ból i działa wysuszająco.
    • Płucz aftę sodą oczyszczoną z wodą. W celu przygotowania mikstury należy jedną łyżeczkę sody oczyszczonej rozpuścić w szklance letniej wody.
    • Płucz jamę ustną roztworem soli z wodą. By przygotować mieszankę, należy pół łyżeczki soli rozpuścić w szklance ciepłej wody.
    • Odkażaj nadżerkę wodą utlenioną poprzez przykładanie w miejsce, gdzie znajduje się afta, patyczka kosmetycznego nasączonego wodą utlenioną.
    • Soda oczyszczona i proszek do pieczenia wykazują działanie odkażające. Wystarczy połączyć te dwa składniki z wodą w takich proporcjach, by otrzymać gęstą masę. Tak przygotowaną pastę zaleca się delikatnie wsmarować w aftę.

Leki na afty dostępne bez recepty

Oczywiście możemy również sięgnąć po rozmaite leki dostępne w aptece bez recepty. Są to środki o charakterze przeciwzapalnym i antyseptycznym, których zadaniem jest izolowanie afty od czynników drażniących i zmniejszenie dolegliwości bólowych. Niezwykle ważny jest wybór odpowiedniego preparatu w szczególności, jeśli pojawiła się afta u dziecka.

Lek powinien być łatwy w aplikacji, mieć przyjemny, delikatny smak i nie podrażniać delikatnej błony śluzowej. Istotna jest również jego konsystencja i odporność na ścieranie, bowiem przylegający do afty lek stanowi mechaniczną barierę ochronną, a tym samym ułatwia gojenie nadżerki w jamie ustnej. Warto również dostosować preparat do rodzaju i umiejscowienia afty.

 Do leczenia zmian zlokalizowanych w łatwo dostępnych miejscach jamy ustnej doskonale sprawdzi się żel lub maść. Jeśli natomiast pojawiła się afta w gardle, czyli w miejscu trudno dostępnym, lepiej sięgnąć po preparat w formie sprayu.

Kupując w aptece lek dostępny bez recepty, pamiętajmy również o zapoznaniu się z ulotką dołączoną do opakowania, określającą wskazania, przeciwwskazania, a także sposób stosowania danego medykamentu.

Afta – kiedy udać się do lekarza i jak przebiega leczenie?

Koniecznie należy zasięgnąć porady lekarza specjalisty, jeżeli afty

• • • są dużych rozmiarów;
    • nawracają, tzn. nowe afty pojawiają się jeszcze przed zagojeniem starych
    • uniemożliwiają spożywanie posiłków i mówienie;
    • są bardzo bolesne;
    • nie ustępują po upływie 21 dni;
    • przechodzą na skórę warg.

W powyższych wypadkach należy jak najszybciej udać się do lekarza, który przeprowadzi diagnostykę i dobierze odpowiednie metody terapii.

W leczeniu aft zwykle lekarz dentysta zaleca stosowanie płynów do jamy ustnej zawierających w swym składzie glikokortykosteroidy, których celem zażywania jest zmniejszenie bólu, stanu zapalnego i obrzęku.

 W niektórych przypadkach wdraża się również antybiotykoterapię, a dokładniej roztwór tetracykliny, który skraca czas gojenia i minimalizuje ból, jak również zapobiega namnażaniu się bakterii.

W leczeniu nadżerek stosuje się również rozmaite maści i żele, które zawierają środki znieczulające, przeciwzapalne, antyalergiczne czy sterydowe. Czasem przepisuje się leki doustne, takie jak kolchicyna czy cymetydyna, aw przypadku bardzo rozległych i nasilonych aft zaleca się doustne stosowanie glikokortykosteroidów.

Leczenie afty na języku i na dziąśle

Natomiast afta na języku i afta na dziąśle mogą być dodatkowo leczone poprzez wykonanie zabiegu kauteryzacji (przyżegania), który polega na wypalaniu aft za pomocą związków chemicznych lub ciepła.

I na koniec należy nadmienić, że w leczeniu aft stosuje się też suplementy diety, co wynika z faktu, że jedną z przyczyn ich powstawania może być brak witamin i minerałów w diecie.

Zwykle zaleca się doustne przyjmowanie preparatów witaminowych oraz kapsułek z cynkiem lub żelazem.

Warto również podkreślić, że w trakcie leczenia aft chorzy powinni

• • • zrezygnować ze spożywania gorących napojów i zbyt ciepłych potraw;
    • zaprzestać jedzenia określonych produktów, m.in. czekolady, cytryny czy owoców morza;
    • całkowicie odstawić alkohol;
    • zrezygnować ze słonych, kwaśnych i ostrych potraw, które podrażniają jamę ustną.

Afta – jak zapobiegać?

Najskuteczniejszą metodą leczenia nadżerek jamy ustnej jest zapobieganie ich powstawaniu. Istnieje kilka zasad, których stosowanie zmniejsza ryzyko rozwoju aft.

Dieta sprzyjająca zapobieganiu aftom

Dużą rolę w tym zakresie odgrywa odpowiednia dieta. Trzeba zwrócić uwagę na to, co jemy, bowiem istnieje pewna grupa produktów, których spożywanie może stanowić potencjalną przyczynę powstawania aft. Należą do nich m.in. cytrusy, truskawki, papryka, pomidory, czekolada, owoce morza, żyto, jęczmień i pszenica.

Jeśli naszym problemem są często nawracające afty , zaleca się po kolei eliminować te produkty z naszego jadłospisu i obserwować reakcję organizmu .

Warto za to postawić na artykuły spożywcze, które zapobiegają powstawaniu aft, a należą do nich produkty bogate w witaminy A, B i E oraz żelazo i cynk.

Poleca się także pić olej z wątroby rekina oraz napary z żeń-szenia i miłorzębu japońskiego.

 

Zapobieganie aftom: Higiena jamy ustnej

Pamiętajmy również o prawidłowej i skutecznej pielęgnacji jamy ustnej. Trzeba dbać o higienę zębów, leczyć próchnicę czy regularnie usuwać kamień nazębny.

Warto też zamienić twardą szczoteczkę na miększą oraz stosować pasty do zębów przeznaczone dla osób, które zmagają się z nadżerką błony śluzowej.

Pasty tego rodzaju pozbawione są szkodliwych i drażniących substancji, za to posiadają składniki odkażające błonę śluzową. Zaleca się również systematyczne wizyty kontrolne u lekarza dentysty.

Unikanie stresu

Nie należy też zapominać, że częstym powodem powstawania aft jest stres, przewlekłe zmęczenie czy ogólne osłabienie organizmu. Dlatego unikajmy stresu, a jeśli jednak nie jest to możliwe – szukajmy sposobów na rozładowanie napięcia nerwowego.

Doskonałym sposobem jest sport, ale też zajęcia z jogi czy warsztaty, które uczą, jak sobie z nim radzić. Ponadto dbajmy o odporność i odpowiednią ilość snu w ciągu doby. Z pewnością prowadzenie prawidłowego trybu życia uchroni nas przed aftami, ale pozwoli również cieszyć się dobrym zdrowiem przez długie lata.

Zgodnie z powiedzeniem “lepiej zapobiegać niż leczyć” warto już od dzisiaj wdrożyć w swoje życie podstawowe zasady, które mogą nas uchronić przed nieprzyjemnymi, bolesnymi i powodującymi dyskomfort aftami.

Jeśli jednak, pomimo zapobiegania, afta pojawi się w naszej jamie ustnej – należy podjąć odpowiednie działania mające na celu odkażenie owrzodzenia, uśmierzenie dolegliwości bólowych oraz jak najszybsze wygojenie się afty.

Zwykle domowe sposoby bądź stosowanie leków dostępnych w aptece bez recepty jest wystarczające, by pozbyć się nadżerki.

Niemniej w przypadku wystąpienia niepokojącej zmiany w obrębie jamy ustnej, rozległej, długo utrzymującej się, której dodatkowo towarzyszą inne symptomy – należy jak najszybciej udać się do lekarza, który przeprowadzi właściwą diagnostykę.

Pamiętajmy, że w takich wypadkach afta może być objawem poważniej choroby ogólnoustrojowej, a tylko wcześnie postawiona diagnoza umożliwia wdrożenie właściwej terapii i daje szansę na wyleczenie.

 

Masz problem z nawracającymi aftami? Sprawdź, co może być tego przyczyną

Afty to bolesne owrzodzenia powstające w jamie ustnej na skutek urazu lub obniżenia odporności organizmu. Afty są częstym towarzyszem niektórych chorób przewlekłych, nietolerancji pokarmowych i niedoborów witamin. Te bolesne nadżerki są często rodzinne, mogą także powracać regularnie. Dowiedz się, jak rozpoznać aftę. Jak leczyć bolesne nadżerki w jamie ustnej?

Afty to nadżerki lub owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej. Mogą być maleńkie, pojedyncze lub mnogie i rozległe. Zazwyczaj afta ma kształt owalny, pokryta jest nalotem i otoczona stanem zapalnym.

Przypomina plamkę białą w środku i otoczoną czerwoną obwódką.

Afta pojawia się zazwyczaj na nierogowaciejącej powierzchni błony śluzowej warg i policzków, dolnej powierzchni języka (od spodu języka), na podniebieniu miękkim, łukach podniebiennych i dnie jamy ustnej.

Zazwyczaj pojawienie się afty poprzedza lekkie swędzenie, mrowienie i pieczenie w miejscu, gdzie po krótkim czasie tworzy się nadżerka. Objawy te odczuwalne są przeważnie do 24-48 godzin przed pojawieniem się afty. Nie jest to jednak regułą. Niektóre osoby o obecności afty dowiadują się w chwili, gdy nadżerka jest już widoczna, boli i piecze podczas mówienia i jedzenia.

Afty mają tendencję do nawracania, choć nie zawsze związane są z działaniem choroby. Te bolesne nadżerki występują zarówno u osób chorych, jak i zdrowych. W wielu przypadkach afty występują jako problem rodzinny.

Wyróżnia się trzy rodzaje aft:

• Afty małe: to bardzo bolesne nadżerki, mnogie lub pojedyncze, osiągające wielkość ok. 1-2 mm (maksymalnie 10 mm). Afty małe ustępują samoczynnie (goją się) w ciągu 7-14 dniu nie pozostawiając blizn.
• Afty duże Suttona: są poważniejsze od aft małych, ale występują znacznie rzadziej. Objawem aft dużych są bolesne owrzodzenia wielkości ok. 10-20 mm. Aftom dużym mogą towarzyszyć dodatkowe objawy, takie jak osłabienie, stany podgorączkowe, trudności w mówieniu i jedzeniu, a czasami powiększenie węzłów chłonnych (limfadenopatia). Leczenie aft dużych odbywa się pod opieką lekarza. Po wdrożeniu odpowiedniej terapii, afty zaczynają się goić. Proces ten trwa zazwyczaj do 14 dni, pozostawiając za sobą blizny.
• Afty opryszczkopodobne: występują rzadko, ale są uciążliwe. Tego typu afty są maleńkie i niezwykle liczne. Występują zazwyczaj na podniebieniu twardym i dziąsłach. Goją się w ciągu ok. 20 dni bez pozostawienia blizn.

 

Przyczyny powstawania aft

Afty występują bardzo często, zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Ponieważ mają tendencję do nawracania, wiele osób męczy się z aftami przez całe życie.

O ile afty są małe i szybko się goją, nie stanowią większego problemu dla zdrowia człowieka. Choć nadżerki są powszechne, to nadal nie poznano bezpośredniej przyczyny ich powstania.

Potwierdzono jednak w wielu badaniach, że afty towarzyszą niektórym chorobom i stanom przewlekłym.

Afty towarzyszą często:

• niedokrwistości z niedoboru żelaza;
• zaburzeniom układu nerwowego;
• chorobom przewodu pokarmowego;
• celiakii;
• nietolerancji pokarmowej;
• chorobie Leśniowskiego-Crohna;
• zaburzeniom hormonalnym;
• wrzodziejącym zapaleniom jelita grubego;
• chorobie Behçeta;
• niedoborom witaminy B12, kwasu foliowego, cynku, żelaza.

Czynnikiem wpływającym na powstawanie aft jest ogólnie osłabienie organizmu, także na skutek długotrwałego stresu. Wiadomo również, że miejscowy uraz w jamie ustnej może prowadzić do powstania nadżerki. Wiedzą o tym doskonale osoby, które noszą aparaty ortodontyczne, protezy zębowe, a także wszyscy, którym zdarzył się uraz podczas mocnego szczotkowania zębów i spożywania twardych pokarmów.

Aftoza nawrotowa to stan, w którym afty nawracają regularnie. W wielu przypadkach z aftozą zmaga się cała rodzina.

Jak wyglądają afty? Zobacz na zdjęciu:

Źródło: Shutterstock

Małe afty, które występują sporadycznie, zazwyczaj nie wymagają specjalnego leczenia.

Zaleca się zazwyczaj ograniczenie działania drażniącego poprzez powstrzymanie się od jedzenia kwaśnych i ostrych pokarmów, a także mocnego szczotkowania zębów w okolicy powstałej nadżerki.

Leczenie miejscowe małych aft obejmuje stosowanie preparatów przeciwzapalnych, przeciwbólowych i przyspieszających gojenie.

Afty często nawracające lub duże i wyjątkowo bolesne są wskazaniem do wizyty u lekarza stomatologa lub lekarza rodzinnego. Konieczne może okazać się wykonanie badań wykluczających niektóre choroby, którym towarzyszy zazwyczaj występowanie aft. Do najczęściej przeprowadzanych badań należą: morfologia krwi, badanie poziomu glukozy, żelaza, witaminy B12, testy alergiczne.

W przypadku ciężkiej postaci klinicznej aft nawrotowych, rozległych i bolesnych, oprócz leczenia miejscowego stosuje się także leczenie ogólnoustrojowe obejmujące m.in. sterydoterapię, antybiotykoterapię, suplementację niektórych witamin oraz wypalanie aft za pomocą związków chemicznych lub ciepła. Afty nawracające leczy się także za pomocą laseroterapii.

Domowe sposoby na afty

Nie istnieje cudowny środek zapobiegający aftom lub leczący nadżerki w szybkim czasie. W celu zapobiegania powstawaniu aft zaleca się odpowiednią higienę jamy ustnej, regularne wizyty u stomatologa, a także szczotkowanie zębów w łagodny sposób. Najlepiej także unikać pokarmów kwaśnych, ostrych i słonych, bo mogą one pogarszać stan nadżerki.

W leczeniu aft pomaga płukanie ust wodą z solą lub sodą oczyszczoną. Na aftę można także nakładać miejscowo pastę zrobioną z sody oczyszczonej i wody.

Źródło: Regina Antoniv, Weronika Lipska, Barbara Kęsek, Marcin Lipski, Dagmara Gałecka-Wanatowicz, Maria Chomyszyn-Gajewska, Afty nawracające – przegląd piśmiennictwa , Katedra i Zakład Periodontologii i Klinicznej Patologii Jamy Ustnej , Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Kraków, Katedra Anatomii , Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Kraków / Borgis – Nowa Stomatologia 3/2014, s. 142-146

_______

zdrowie.radiozet.pl/nk

Skąd się biorą afty? Objawy, przyczyny, leczenie

Afty to stosunkowo niegroźne, ale uciążliwe zmiany w jamie ustnej. Te niewielkie nadżerki pojawić się mogą z wielu przyczyn, powodując duży dyskomfort. Jak skutecznie walczyć z aftami i zapobiegać ich powstawaniu w przyszłości?

Afty – czym są i skąd się biorą

Afty to charakterystyczne zmiany pojawiające się w obrębie jamy ustnej o charakterze nadżerek lub owrzodzeń. Zazwyczaj są niewielkie, chociaż w rzadkich przypadkach mogą mieć średnicę nawet kilku centymetrów. Warto pamiętać, że tego rodzaju zmiany nie są spowodowane infekcją wirusową i nie można się nimi zarazić.

Afty w jamie ustnej najczęściej zlokalizowane są na śluzówce policzków lub warg. Zdarza się także, że pojawiają się na języku lub pod językiem, aw przypadku tzw.

aft dużych nawet na podniebieniu czy blisko gardła. Nadżerki mogą występować pojedynczo lub tworzyć większe skupiska.

Czas ich zwalczania jest bardzo zróżnicowany – niektóre udaje się pokonać już po kilku dniach, inne natomiast utrzymują się kilka tygodni.

Istnieje wiele czynników sprzyjających pojawianiu się aft, związanych zarówno z predyspozycjami genetycznymi, jak iz niezdrowym trybem życia czy różnymi chorobami.

Przyczyny aft są bardzo zróżnicowane. Przy tej dolegliwości ogromną rolę odgrywają kwestie związane z higieną jamy ustnej.

Nieleczona próchnica, kamień nazębny, choroby dziąseł czy po prostu nieprawidłowe szczotkowanie zębów – wszystko to sprzyja powstawaniu nadżerek i owrzodzeń. Wiele z nich pojawia się na skutek urazów mechanicznych, spowodowanych np.

nieostrożnym szczotkowaniem zębów, noszeniem źle dobranej protezy bądź raniącego dziąsła aparatu ortodontycznego.

Powstawanie aft w jamie ustnej związane jest także z predyspozycjami genetycznymi. Jeśli nasi rodzice borykają się często z tym problemem, my również jesteśmy na niego bardziej narażeni.

Kolejne czynniki sprzyjające występowaniu aft to obniżenie odporności, związane np. z silnym stresem, przebytą chorobą czy zażywaniem antybiotyków. Przyczyną może być także dieta pełna sztucznej, przetworzonej żywności, uboga w żelazo, witaminę B12 i kwas foliowy. U niektórych osób pojawienie się aft łączone jest z reakcją alergiczną.

Trudno jest przegapić objawy związane z aftami. Pierwszym zwiastunem choroby może być szczypanie, kłucie i mrowienie w ustach, a następnie wyraźny ból i dyskomfort podczas jedzenia czy picia, a nawet mówienia.

W jamie ustnej zaobserwować można niewielkie zmiany pokryte jasnym nalotem, wokół których występuje zaczerwienienie – obwódka ta świadczy o stanie zapalnym.

W przypadku dużych aft mogą pojawić się bardziej ogólne objawy, takie jak powiększenie węzłów chłonnych i podwyższona temperatura.

Zapobieganie aftom – higiena jamy ustnej	Zapobieganie aftom – dieta	Zapobieganie aftom – unikanie urazów mechanicznych
regularne usuwanie kamienia nazębnego regularne kontrole u dentysty i leczenie ubytków regularne szczotkowanie zębów korzystanie ze środków do higieny jamy ustnej, np. płynów antybakteryjnych, nitek dentystycznych itp.	unikanie wysokoprzetworzonej żywności z dużą ilością konserwantów i sztucznych barwników zróżnicowana, zdrowa dieta w razie potrzeby uzupełnianie diety w żelazo, witaminę B12 i kwas foliowy	delikatne szczotkowanie zębów dbałość o dziąsła, w razie potrzeby stosowanie specjalnych preparatów do delikatnych dziąseł reagowanie na podrażnianie jamy ustnej, np. przez ostrą krawędź zęba, aparat ortodontyczny czy protezę

Afty w jamie ustnej – jak zapobiegać ich powstaniu?

Afty na wardze, policzkach czy języku to problem poważnie utrudniający codzienne funkcjonowanie. Ból towarzyszyć może jedzeniu i piciu, zwłaszcza w przypadku gorących, słonych, kwaśnych czy pikantnych pokarmów i napojów. Zmiany zlokalizowane na podniebieniu lub w okolicach gardła mogą utrudniać przełykanie i mówienie.

W przypadku aft niezwykle ważna jest profilaktyka, ponieważ zdrowy tryb życia i dbałość o higienę jamy ustnej w dużym stopniu minimalizują ryzyko ich wystąpienia.

Leczenie aft jest stosunkowo proste, wymaga jednak systematyczności i zadbania o zdrowe nawyki.

Na rynku znajdziemy szeroką gamę skutecznych preparatów na afty – w postaci płynów do płukania jamy ustnej, żeli, past lub sprejów, które zdezynfekują zmiany i ułatwią ich gojenie.

Dzięki nim już w ciągu kilku dni możliwe jest znaczne zredukowanie nieprzyjemnych objawów, chociaż całkowite zaleczenie aft wymaga więcej czasu.

Warto pamiętać nie tylko o leczeniu objawowym, lecz także o wyeliminowaniu przyczyny problemu. W zależności od powodu powstania aft należy zadbać o higienę jamy ustnej, wzmocnienie odporności organizmu czy zdrową dietę.

Aftowe zapalenie jamy ustnej to wyjątkowo nieprzyjemna dolegliwość – chociaż pozornie niegroźna, potrafi znacząco uprzykrzyć życie. Na rynku dostępnych jest wiele skutecznych preparatów na afty, które pomogą przyspieszyć ich gojenie. Warto także pamiętać o higienie jamy ustnej i zdrowej diecie, ponieważ profilaktyka ma w tym przypadku ogromne znaczenie.